به گزارش مشرق، نگاه‌ها بار دیگر به شمال سوریه معطوف می‌شود، جایی که نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی و فرقه‌ای به دست گروه‌های مسلح وابسته به «ابو محمد الجولانی» نه تنها کاهش نیافته، بلکه هر روز افزایش بیشتری می‌یابد.
پس از موج سرکوب‌هایی که علوی‌ها و دروزی‌های را هدف گرفت، حالا گزارش‌های جدیدی درباره هدف قرارگرفتن فرقه «مرشدیه» منتشر شده و این سؤالاتی جدی درباره آینده همزیستی اقلیت‌ها در سوریه و حفظ حقوق‌بشر در حکومت جولانی مطرح می‌کند.
غرب به رهبری آمریکا ضمن ابراز نگرانی شدید از سرکوب اقلیت‌ها و نقض حقوق آنها در حکومت جولانی، نسبت به پیامدهای سیاسی و انسانی این شرایط هشدار داده و تأکید کرده، ادامه این شرایط به فروپاشی حکومت جولانی و سوق یافتن سوریه به سمت جنگ داخلی منجر خواهد شد.
مرشدی‌ها، طایفه‌ای فراموش شده هدف عناصر جولانی
«مرشدیه» یا «مرشدی‌ها» یکی از فرقه‌های منشعب از علوی‌هاست که عمدتاً در سواحل سوریه، به‌ویژه در استان‌های لاذقیه و طرطوس سکونت دارند. مرشدی‌ها به رویکردهای بسیار مسالمت‌جویانه و غیرسیاسی‌اشان در سوریه معروف هستند، به همین دلیل در هیچ نوع درگیری چه نظامی و چه غیرنظامی شرکت نمی‌کنند و این موجب شده تا «قربانیان خاموش» درگیری‌های فرقه‌ای در سوریه جولانی نامیده شوند.
هم‌زمان با تشدید اعتراضات مردمی در مناطق شمالی تحت کنترل «هیئت تحریر الشام»، گزارش‌ها حاکی از آن است که اعضای این گروه، حملات، بازداشت‌ها و قتل‌هایی را علیه جامعه «مرشدی‌ها» به بهانه وفاداری آنها به نظام اسد آغاز کرده‌اند، درحالی‌که اشاره شد، این طایفه همواره تلاش کرده، خود را از هرگونه تنشی دور نگه دارد.
منابع محلی می‌گویند، شمار قربانیان این فرقه که هفته گذشته به‌دست عناصر جولانی کشته شده‌اند، از ده‌ها نفر فراتر رفته و ده‌ها خانواده از ترس جان خود به مناطق امن‌تر فرار کرده‌اند، درحالی‌که جولانی در برابر این جنایات فقط سکوت اختیار کرده است.
محکومیت‌های بین‌المللی بدون اقدام قاطع
آمریکا اولین کشوری بود که درباره این جنایات واکنش نشان داد. «دانیل روبینشتاین»، فرستاده ویژه آمریکا در سوریه، نگرانی عمیق واشنگتن درباره گزارش‌های مربوط به «کشتارهای سیستماتیک و دستگیری‌های خودسرانه اعضای همه فرقه‌های سوری، از جمله علوی‌ها، دروزی‌ها و مرشدی‌ها» را ابراز کرد.
شورای امنیت سازمان‌ملل نیز بیانیه‌ای صادر کرد که در آن «سرکوب‌ها و کشتارهای فرقه‌ای» گروه‌های وابسته به جولانی در سوریه به‌شدت محکوم شده بود. این بیانیه از جولانی می‌خواست، به قوانین بین‌المللی بشردوستانه و حفظ وحدت سوریه و یکپارچگی بافت اجتماعی آن احترام گذاشته شود.
جولانی: بن‌بست داخلی و اتهامات فزاینده
حکومت موقت در سوریه که همان گروه تروریستی تکفیری «هیئت تحریر الشام» به رهبری «ابومحمد الجولانی» است، اکنون در ضعیف‌ترین وضعیت از زمان تأسیس به‌سر می‌برد. وخامت شرایط معیشتی، افزایش قیمت‌ها و محدودیت آزادی‌ها و البته سرکوب وحشتناک اقلیت‌ها و در نطفه خفه کردن صدای هرگونه اعتراض، لطمه بزرگی به حکومت جولانی زده و آن را در میان سوری‌ها به‌شدت منفور کرده است.
ابومحمد الجولانی با صدور بیانیه‌های اطمینان‌بخش، وعده اجرای عدالت و بازخواست عناصرش تلاش کرده، نشان دهد، به این وضعیت رسیدگی می‌کند. اما ناظران براین باورند، این بیانیه‌ها و اظهارات چیزی بیش از «تلاش برای آرام کردن خشم افکار عمومی محلی و فریب جامعه بین‌المللی» نیست و درباره هرگونه جدیت جهت تحقیق در این جنایات شک و تردید دارند.
افزون بر آن، جولانی و هیئت تحریر الشام با فشار سایر گروه‌ها در شمال سوریه مواجه است که به‌دنبال تضعیف نفوذ تحریرشام هستند و این احتمال درگیری‌های داخلی و فروپاشی حکومت جولانی و حتی بروز شکاف و اختلاف در داخل آن را افزایش می‌دهد.
در کنار خشونت‌های فرقه‌ای، مناطق تحت کنترل تحریرشام از وخامت آشکار آزادی‌های عمومی و حقوق‌بشر رنج می‌برند. این مناطق هفته‌های اخیر شاهد تعطیلی مراکز فرهنگی و اجتماعی، ممنوعیت برگزاری رویدادهای ویژه جوانان و بازداشت فعالان و روزنامه‌نگاران محلی به اتهام «تحریک» یا «همکاری با طرف‌های خارجی» بوده است. این فضای سانسور و سرکوب سایه‌ای از وحشت را و خفقان عمومی را بر این مناطق حاکم کرده است.
سوریه به کدام سو می‌رود
از منظر حقوقی، رخدادهای جاری در سوریه، جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود، چراکه قتل‌ها و بازداشت‌ها همگی بر پایه وابستگی مذهبی و فرقه‌ای صورت می‌گیرد. کارشناسان حقوق بین‌الملل تأکید می‌کنند، این جنایات مشمول مرور زمان نمی‌شوند و این راه را در آینده برای پیگردهای قانونی در دادگاه‌های بین‌المللی باز می‌کند.
از منظر سیاسی نگرانی‌های آمریکا منعکس‌کننده ترس راهبردی از فروپاشی ساختار مخالفان مسلح در سوریه است، به‌ویژه آنکه تنش‌های داخلی رو به افزایش و کنترل میدانی جولانی روی گروه‌های مسلح رو به کاهش می‌گذارد.
واشنگتن می‌داند، هرگونه خلاء قدرت یا درگیری داخلی بین گروه‌های مسلح به هرج‌ومرج امنیتی منتهی می‌شود و این راه را برای بازگشت گروه‌های افراطی یا فروپاشی حکومت جولانی باز و ثبات شکننده منطقه را تهدید می‌کند.
شرایط انسانی و حقوق‌بشری در سوریه دیگر تاب سکوت یا بی‌توجهی نمی‌آورد و اگر جامعه بین‌المللی گام‌های عملی برای تضمین حفظ حقوق اقلیت‌ها، مجازات ناقضان حقوق‌بشر و کمک به پیشبرد فرآیند سیاسی جامع برندارد، باید خیلی زود شاهد به راه افتادن جوی‌های خون در سوریه باشیم. تا آن زمان، فرقه‌های فراموش‌شده‌ای مانند «مرشدیه» بهای سرکوب‌های طایفه‌ای و فرقه‌ای را که در آن هیچ سهمی ندارند، پرداخت می‌کنند.
۱۱:۲۲ - ۱۴۰۴/۰۳/۰۵
